Hệ thống BESS là gì và tại sao quan trọng trong quân sự?

BESS là hệ thống lưu trữ điện bằng pin Lithium-ion hoặc các công nghệ pin tiên tiến khác, cho phép tích trữ năng lượng từ nguồn điện tái tạo hoặc máy phát điện để sử dụng khi cần. Hệ thống này có thể hoạt động độc lập hoặc kết hợp với lưới điện di động, trạm điện dã chiến và căn cứ quân sự cố định. Với khả năng cung cấp điện liên tục, BESS đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động của các căn cứ quân sự, hệ thống radar, thông tin liên lạc, thiết bị tác chiến điện tử và UAV (máy bay không người lái).

Trong chiến trường, việc đảm bảo nguồn điện cho các thiết bị quân sự là một yếu tố sống còn. Trước đây, quân đội phụ thuộc chủ yếu vào máy phát điện chạy dầu, nhưng hệ thống này có những hạn chế như tiêu hao nhiên liệu lớn, gây tiếng ồn và tạo ra dấu hiệu nhiệt dễ bị đối phương phát hiện. Việc ứng dụng điện mặt trời kết hợp với pin lưu trữ giúp khắc phục những vấn đề này, mang lại lợi thế lớn trong hoạt động quân sự.

Lợi ích của điện mặt trời lưu trữ trong quân sự

Giảm phụ thuộc vào chuỗi cung ứng nhiên liệu

Việc vận chuyển nhiên liệu đến các căn cứ tiền tuyến hoặc khu vực xa xôi là một nhiệm vụ đầy rủi ro, dễ bị gián đoạn hoặc tấn công. Sử dụng BESS giúp giảm số lượng đoàn xe tiếp tế nhiên liệu, từ đó giảm tổn thất nhân mạng và đảm bảo hoạt động độc lập trong thời gian dài.

Theo báo cáo của Bộ Quốc phòng Mỹ, khoảng 70% tổn thất nhân mạng trong các chiến dịch quân sự tại Trung Đông có liên quan đến việc vận chuyển nhiên liệu. Nhờ khả năng tích trữ điện từ năng lượng mặt trời và gió, các căn cứ quân sự có thể giảm đáng kể sự phụ thuộc vào nguồn cung nhiên liệu truyền thống.

Nâng cao tính cơ động và khả năng hoạt động bí mật

Trong chiến đấu hiện đại, quân đội cần khả năng triển khai nhanh chóng và linh hoạt. Hệ thống điện mặt trời kết hợp pin lưu trữ có thể được lắp đặt nhanh chóng trên chiến trường, cung cấp nguồn điện ổn định mà không cần vận chuyển xăng dầu liên tục.

Ngoài ra, BESS giúp giảm thiểu tiếng ồn, trong khi máy phát điện diesel phát ra âm thanh lớn và tạo ra tín hiệu nhiệt dễ bị đối phương phát hiện. Nhờ đó, các hoạt động quân sự có thể được thực hiện bí mật và an toàn hơn.

Hình ảnh minh họa điện mặt trời và hệ thống BESS cho quân đội (Nguồn: NATO)

Ứng dụng của BESS trong quân đội Việt Nam

Cung cấp năng lượng cho căn cứ quân sự cố định

Các căn cứ quân sự, đặc biệt là những cơ sở nằm ở vùng xa xôi hoặc trong khu vực có nguy cơ bị tấn công, cần một hệ thống năng lượng độc lập, ổn định và bền vững.

Hệ thống BESS kết hợp với điện mặt trời và gió giúp giảm phụ thuộc vào lưới điện, duy trì liên lạc, chỉ huy và giám sát ngay cả khi mất kết nối với lưới điện chính. Ngoài ra, việc hạn chế sử dụng máy phát điện giúp tăng khả năng hoạt động bí mật, tránh bị đối phương phát hiện.

Hỗ trợ hệ thống năng lượng di động trên chiến trường

BESS giúp cung cấp năng lượng cho trạm radar di động, thiết bị tác chiến điện tử, UAV, đảm bảo hoạt động của hệ thống vũ khí, cảm biến và thiết bị giám sát không người lái. Hệ thống này có thể triển khai nhanh, dễ vận chuyển, phù hợp với các chiến dịch quân sự linh hoạt và tác chiến hiện đại.

Ứng dụng trong hải quân và không quân

Trong hải quân, BESS có thể tích hợp vào tàu chiến, tàu ngầm, giúp cung cấp năng lượng sạch, giảm tiêu hao nhiên liệu, đồng thời hỗ trợ hệ thống vũ khí, radar và thiết bị liên lạc.

Trong không quân, hệ thống này cung cấp năng lượng cho trung tâm điều khiển UAV, trạm radar và cơ sở chỉ huy mặt đất, đồng thời hỗ trợ sạc nhanh máy bay không người lái (drone) sử dụng năng lượng tái tạo.

Vai trò chiến lược của điện mặt trời lưu trữ trong quân sự

Ứng dụng điện mặt trời lưu trữ mang lại nhiều lợi ích chiến lược và dài hạn trong quân sự:

• Tăng cường an ninh năng lượng quốc phòng, đảm bảo hoạt động liên tục mà không phụ thuộc vào nguồn nhiên liệu bên ngoài.
• Cắt giảm chi phí vận hành & hậu cần, giúp giảm nhu cầu vận chuyển nhiên liệu và chi phí bảo trì máy phát điện.
• Giảm phát thải, hỗ trợ mục tiêu quân đội xanh, hạn chế tác động môi trường và phù hợp với xu hướng phát triển bền vững trong quốc phòng.
• Tăng khả năng tác chiến bí mật, khi hệ thống hoạt động êm ái, không gây tiếng ồn, không tạo dấu hiệu nhiệt lớn như máy phát điện truyền thống.

BESS – Tương lai của quân đội hiện đại

Hệ thống lưu trữ năng lượng BESS đang trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược quốc phòng hiện đại. Với khả năng cung cấp năng lượng bền vững, tăng tính cơ động và giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, BESS giúp quân đội hoạt động hiệu quả hơn trong mọi tình huống tác chiến.

Nhiều quốc gia tiên tiến như Mỹ, Anh, Trung Quốc đang đầu tư mạnh vào công nghệ BESS kết hợp năng lượng tái tạo để nâng cao khả năng tự chủ năng lượng cho quân đội. Đây chính là xu hướng tất yếu của quốc phòng thế kỷ 21 và Việt Nam cũng đang từng bước tiếp cận công nghệ này để hiện đại hóa quân đội.